قرآن کریم در کنار توجه دادن به مسئولیت های فردی و اجتماعی، از اهمیت گروه های اجتماعی نیز سخن گفته و بر تأثیر گذاری گروه ها بر افراد و سایر گروه ها و تأثیرپذیری آن ها از افراد و گروه های دیگر تأکید کرده است. در این میان، گروه های مرجع در رشد و انحطاط افراد و جوامع نقش به سزایی دارند. گروه مرجع، گروهی است که شخص آن را معیار مقایسه، داوری و تصمیم گیری دربارة عقاید و رفتار خود قرار می دهد چه در آن گروه عضو باشد و چه نباشد. در قرآن کریم نیز درباره گروه های مرجع، سخن رفته است.

یکی از بحث‌های مهم در حوزه قرآن‌شناسی، بررسی قلمرو قرآن و علوم است. مساله محوری در این بحث آن است که آیا قرآن به همه آنچه علوم انسانی و تجربی بدان راه یافته‌اند، اشاره کرده است یا آنکه هیچ سخنی در این رابطه ندارد؟ یا آنکه در پرداختن به برخی از علوم جامعیت داشته و در علوم دیگر از نسبیت برخوردار است؟در پاسخ به این پرسش‌ها دیدگاه‌های مختلفی مطرح شده است. گروهی معتقدند قرآن، همه علوم، حتی علوم بشری و طبیعی را به‌طور کامل در خود دارد. گروه دیگری معتقدند قرآن نه تنها عهده‌دار علوم بشری نیست، که حتی در مباحث دینی نیز تمام سخن را نیاورده است.

در ميان مفسراني كه به وجود غرض واحد در هر سوره اعتقاد دارند، دو رويكرد توصيفي و استدلالي براي شناسايي غرض سوره وجود دارد. در رويكرد استدلالي، مفسر تلاش مي كند با تكيه بر شواهد درون متني و برون متني، غرض سوره را كشف نموده، كيفيت راهيابي خود را به غرض سوره به طور مستدل و ضابطه مند بيان نمايد. مفسراني كه براي كشف استدلالي غرض سوره ها تلاش كرده اند، از شش رهيافت مختلف در اين مسير استفاده كرده اند.

قرآن‌پژوهان و مفسران برای کشف ترتیب نزول سوره‌های قرآن، دو روش دارند: یکی روش اجتهادی محض که بدون توجه به روایات ترتیب نزول و براساس ویژگی های ظاهری یا محتوایی سوره‌ها ترتیب نزول آن‌ها را مشخص می کنند؛ دوم روش روایی محض که روش رایج متقدمان بوده است. در این روش برای شناسایی ترتیب نزول سوره‌های قرآن، به نقل روایات ترتیب نزول بسنده می‌کردند. در این نوشتار برای نخستین بار روش جدیدی را به نام روش روایی- اجتهادی معرفی، با آن ترتیب نزول سورۀ فتح را شناسایی و با شواهد متعدد، جایگاه نزولی این سوره را اثبات می‌کنیم.

یکی از رویکردهای مهم در مطالعات زبان شناختی متن، نظریه پیوستگی متنی نقش گرای هالیدی است. پیوستگی متنی نقش گرا شامل مجموعه ای از روابط متنی است که عنصری از یک جمله را به عناصر جملات پیشین از طریق روابط واژگانی، دستوری یا معنایی متصل می کند. گروهی از قرآن پژوهان مسلمان معاصر با پیروی از آموزه های این مکتب، به بررسی ارتباط آیات در سوره های قرآن پرداخته و اعلام کرده اند که با توجه به عوامل انسجام که در این نظریه ذکر شده، به خوبی می توان انسجام متنی هر سوره قرآن را اثبات کرد.

حدود هزار آیه قرآن کریم درباره نکات علمی است که اکثر قریب به اتفاق مترجمان قرآن بسیاری از این آیات را به روشی غلط ترجمه کرده‌اند. برای انتقال درست پیام‌های این آیات باید همه قواعد خاص ترجمه آیات علمی رعایت گردد. در این نوشتار برای اصلاح روش ترجمه آیات علمی و دفاع از حقانیت معارف علمی قرآن کریم و آشنا نمودن مترجمان جدید قرآن با روش درست ترجمه آیات علمی قرآن دو مبحث مهم بیان شده است.

یکی از روش‌های نوین در تفسیر قرآن کریم، روش تفسیر ساختاری است که در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به آن شده است. روش تفسیر ساختاری بر مبنای نظریه هدفمندی سوره‌های قرآن اجرا می‌شود. برای ارائه تفسیر ساختاری یک سوره از قرآن کریم باید دو مرحله طی شود؛ در مرحله نخست باید با توجه به قواعد علمی، ساختار و غرض سوره را به روش استدلالی کشف کرد و محتوای سوره را فصل‌بندی نمود؛ در مرحله دوم با توجه به کیفیت ارتباط آیات در ساختار سوره و معنای تفسیری آیات، متن تفسیر ساختاری سوره را به روش پیوسته ارائه کرد.

ابوزید، قرآن‌پژوه مصری در بحث معنا و مغزی، وامدار نظریه هرش در بحث معنا و معناداری است. چنان که هرش برای هر متن یک معنا و یک معناداری به رسمیت می‌‌شناسد، ابوزید نیز برای متن یک معنا و یک مغزی در نظر می‌‌گیرد. هرچند ابوزید در اصل طرح معنا و مغزی خود را وامدار هرش می‌‌داند، اما تفاوت‌های درخور توجهی نیز میان دیدگاه ایشان وجود دارد که در این نوشتار به شش مورد از همانندی‌ها میان دو نظریه و سه مورد از تفاوت‌ها اشاره می‌‌شود.

در اين مقاله، روشي شناسي كشف ساختار موضوعي قرآن كريم بر اساس يك ايده بنيادي در داده كاوي و شيوه هاي مرتبط با آن ارائه شده و آن اين كه در برخي از متون، فراواني گونه هاي واژه ها، شاخص معتبري براي محتواي مفهومي آن ها است و اين ويژگي، معيار معتبري براي طبقه بندي آن واژه ها نسبت به يكديگر فراهم مي سازد. از اين روش، براي كشف ارتباطات متقابل موضوعي ميان سوره هاي قرآن كريم از طريق لحاظ نمودن فراواني داده هاي واژه اي آن سوره ها و سپس به كاربردن تحليل خوشه اي به شيوه سلسله مراتبي، استفاده ميشود.

هدف: تغذیه سالم، محور سلامت است. در مکاتب غربی، برای تغذیه سالم، استاندارد­هایی بر اساس شاخص­های برخواسته از دانش­، تکنولوژی­ و فلسفۀ غربی تهیه و تدوین شده که محصولات غذایی بر پایه آن تولید، توزیع و مصرف می­شوند. از این رو، شایسته است شاخص­های تغذیه سالم از دیدگاه اسلام و قرآن کریم نیز شناسایی و مبنای تولید محصولات غذایی در کشور و جهان اسلام قرار گیرد.