در روایات، کیفیت نزول سوره های قرآن به سه روش نزول تدریجی و پیاپی سوره، نزول تدریجی و پراکنده آیات سوره و نزول دفعی سوره گزارش شده است. به رغم اینکه همه مفسران به نزول دفعی برخی از سوره های قرآن اشاره کرده اند، ولی بعضی از مفسران ضمن پذیرش این مطلب تأکید دارند که کیفیت نزول بسیاری از آیات در سوره ها به صورت پراکنده و متناسب با شرایط و مقتضیات خاصی بوده است و سپس به دستور پیامبر یا اجتهاد صحابه در کنار هم چیده شده اند.

یکی از رویکردهای مهم در مطالعات زبان شناختی متن، نظریه پیوستگی متنی نقش گرای هالیدی است. پیوستگی متنی نقش گرا شامل مجموعه ای از روابط متنی است که عنصری از یک جمله را به عناصر جملات پیشین از طریق روابط واژگانی، دستوری یا معنایی متصل می کند. گروهی از قرآن پژوهان مسلمان معاصر با پیروی از آموزه های این مکتب، به بررسی ارتباط آیات در سوره های قرآن پرداخته و اعلام کرده اند که با توجه به عوامل انسجام که در این نظریه ذکر شده، به خوبی می توان انسجام متنی هر سوره قرآن را اثبات کرد.

حدود هزار آیه قرآن کریم درباره نکات علمی است که اکثر قریب به اتفاق مترجمان قرآن بسیاری از این آیات را به روشی غلط ترجمه کرده‌اند. برای انتقال درست پیام‌های این آیات باید همه قواعد خاص ترجمه آیات علمی رعایت گردد. در این نوشتار برای اصلاح روش ترجمه آیات علمی و دفاع از حقانیت معارف علمی قرآن کریم و آشنا نمودن مترجمان جدید قرآن با روش درست ترجمه آیات علمی قرآن دو مبحث مهم بیان شده است.

یکی از روش‌های نوین در تفسیر قرآن کریم، روش تفسیر ساختاری است که در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به آن شده است. روش تفسیر ساختاری بر مبنای نظریه هدفمندی سوره‌های قرآن اجرا می‌شود. برای ارائه تفسیر ساختاری یک سوره از قرآن کریم باید دو مرحله طی شود؛ در مرحله نخست باید با توجه به قواعد علمی، ساختار و غرض سوره را به روش استدلالی کشف کرد و محتوای سوره را فصل‌بندی نمود؛ در مرحله دوم با توجه به کیفیت ارتباط آیات در ساختار سوره و معنای تفسیری آیات، متن تفسیر ساختاری سوره را به روش پیوسته ارائه کرد.

شق القمر به عنوان یکی از معجزات پیامبر معرفی شده است. این معجزه به آیه شریفه «اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ» و مجموعه ای از روایات شیعه و اهل سنت مستند شده است. آیه شریفه به چندین گونه فهم شده است که یکی ناظر بودن آیه شریفه به شق القمر درعصر پیامبر است و دومی ناظر بودن به شق القمر در آینده و ... مستندات روایی شق القمر نیز از چندین جهت محل تامل است که ضعف دلالی، سندی، محتوایی و ... تنها برخی از نشانه های بی اعتباری این روایات است. پژوهش پیش رو به روش کتاب خانه ای و با بررسی و تحلیل مستندات شکافتن ماه به سامان رسیده و نتیجه آن اثبات عدم دلالت مستندات شق القمر است.

خر رازی نخستین مفسری است که بیشترین توجه را به بحث پیوستگی آیات داشته و تحولی شگرف از جهت کمی و کیفی در ارتباط میان آیات به وجود آورده است. او سطوح ارتباط را در سه سطح تعریف می کند. سطح نخست را در پیوستگی میان بخش های مختلف یک آیه می بیند. سطح دوم را در پیوستگی آیات یک سوره اعم از آیات همجوار و غیر همجوار می داند. و سطح سوم را در پیوستگی میان آیات دو یا چند سوره همجوار و غیر همجوار تعریف می کند.

مفسران و قرآن پژوهان بسیاری از گذشته تاکنون ارتباط آیات را مسلم انگاشته و کوششی فراوان در برقراری ارتباط میان آیات قرآن دارند. این گروه هرچند به صراحت از فواید پیوستگی آیات سخن نمی گویند و فواید ارتباط را برنمی شمارند، اما پرواضح است که از طرح بحث پیوستگی و برقراری ارتباط میان آیات، فواید خاصی را دنبال می کنند که برخی از آن فواید عبارت اند از سنجش نظریات تفسیری، ادبیات آیات، انکار تحریف قرآن، کشف باورها و اعتقادات، شبهه زدایی از ساحت قرآن، چینش منطقی آیات، فهم مفاهیم کلامی و... . در برابر این گروه، شماری اصل پیوستگی را باور نداشته و فایده مندی ارتباط میان آیات را برنمی تابند.

یکی از موضوعات مهم و کلیدی زیرمجموعه عدالت و امنیت، بحث اهمیت عدالت یا امنیت است. در این بحث سه فرضیه درخور تصور است. در یک فرضیه عدالت اهمیت دارد و اهمیت آن بیش از امنیت است. در فرضیه دوم، امنیت اهمیت دارد و عدالت در رتبه بعدی قرار می گیرد، و در فرضیه سوم، عدالت و امنیت اهمیت برابر دارند و هیچ کدام بر دیگری مقدم نیست. پژوهش پیش رو با روش کتابخانه ای و تحلیل و بررسی آیات قرآن به سرانجام رسیده و نتیجه آن، اثبات اهمیت عدالت است و مستندسازی آن به تعریف عدالت و امنیت، آیات قرآن و روایات می باشد.

ابوزید، قرآن‌پژوه مصری در بحث معنا و مغزی، وامدار نظریه هرش در بحث معنا و معناداری است. چنان که هرش برای هر متن یک معنا و یک معناداری به رسمیت می‌‌شناسد، ابوزید نیز برای متن یک معنا و یک مغزی در نظر می‌‌گیرد. هرچند ابوزید در اصل طرح معنا و مغزی خود را وامدار هرش می‌‌داند، اما تفاوت‌های درخور توجهی نیز میان دیدگاه ایشان وجود دارد که در این نوشتار به شش مورد از همانندی‌ها میان دو نظریه و سه مورد از تفاوت‌ها اشاره می‌‌شود.

در اين مقاله، روشي شناسي كشف ساختار موضوعي قرآن كريم بر اساس يك ايده بنيادي در داده كاوي و شيوه هاي مرتبط با آن ارائه شده و آن اين كه در برخي از متون، فراواني گونه هاي واژه ها، شاخص معتبري براي محتواي مفهومي آن ها است و اين ويژگي، معيار معتبري براي طبقه بندي آن واژه ها نسبت به يكديگر فراهم مي سازد. از اين روش، براي كشف ارتباطات متقابل موضوعي ميان سوره هاي قرآن كريم از طريق لحاظ نمودن فراواني داده هاي واژه اي آن سوره ها و سپس به كاربردن تحليل خوشه اي به شيوه سلسله مراتبي، استفاده ميشود.