تکلیف سیاسی از اصلی ترین مسائل نظام سیاسی اسلامی است که در عرصه پژوهش تفسیری تاکنون و با گذشت چند دهه از انقلاب اسلامی همچنان مورد غفلت است و اینک برای اولین بار این کتاب عهده­ دار بررسی آن شده است. نو بودن این کتاب، در عین کاربردی بودن آن برای نظام اسلامی و شهروندانی که تکالیف سیاسی بخش مهمی از حیات سیاسی و اجتماعی آنان را پوشش می­ دهد، بر اهمیت موضوع این کتاب افزوده است. بررسی ابعاد و ماهیت تکلیف سیاسی، مبانی قرآنی آن، امکان سنجی، ویژگی ­ها و مظاهر و مصادیق و موانع و آسیب ­های تکلیف سیاسی از منظر قرآنی در این کتاب بررسی می­شود.

قرآن کریم دارای ابعاد گوناگونی است که هریک از آنها نشانه اعجاز این کتاب آسمانی است. دانشمندان و پژوهشگران در طول تاریخ اسلام از زوایای گوناگون به مطالعه و بررسی این کتاب پرداخته اند. گروهی از نقطه نظر الفاظ و کلمات آن به بررسی پردخته انمد، و گروهی دیگر از نظر محتوا و مفاهیم آن. جمعی به جنبه های تاریخی قرآن توجه داشته اند، و جمعی دیگر به مسایل اخلاقی آن. عده ای مبانی اعتقادی قرآن را مطرح کرده اند، و عده ای دیگر آیات مربوط به احکام را مورد بررسی قرار داده اند. گروهی به بررسی آیات علمی قرآنی پرداخته، و گروهی دیگر آیات فلسفی آن ا تفسیر و تبیین کرده اند.

تفسیر عرفانی سطوح و ساحات معنایی آیات را از راه تدبر با عقل قویم و شهود از طریق قلب سلیم در معرض افکار و انظار اهالـی معرفت قرآنـی قـرار مـی‌دهـد. سـه نکتـه اسـاسـی در تفـسیـرعـرفانـی عبارتنـد از:۱. تفسیرعرفانی عبور از ظاهر به باطن آیات با تحفظ بر ظاهر خواهد بود. ۲. تفسیـرعرفانی همانـا تأویـل قـرآن است. ۳. در تفسیـرعرفانـی دو عنصـر زیرساختی: ۱. تدبر ۲. سیر و سلوک حضور فعال دارند.

یکی از پرسش‌های اساسی اعجاز قرآن «چرایی ناتوانی عرب در معارضه با قرآن» است. در یک فرایند و گزینش منطقی، در برابر این پرسش یکی از دو پاسخ ذیل می‌تواند ارائه شود:‌ نظریه صرفه یا اعجاز بیانی و تأثیری قرآن. با بررسی نظریه صرفه می‌توان به نادرستی آن پی برد و ناگزیر اعجاز بیانی و تأثیری تنها گزینه برای پاسخ به این پرسش خواهد بود. اینک پرسش از چرایی ناتوانی به چیستی اعجاز بیانی و تأثیری قرآن و ریخت شناسی آن‌ها تغییر و تحلیل می‌یابد؛ پرسشی که این دفتر عهده دار پاسخ گویی به آن است.

یکی از پرسش‌های اساسی اعجاز قرآن «چرایی ناتوانی عرب در معارضه با قرآن» است. در یک فرایند و گزینش منطقی، در برابر این پرسش یکی از دو پاسخ ذیل می‌تواند ارائه شود:‌ نظریه صرفه یا اعجاز بیانی و تأثیری قرآن. با بررسی نظریه صرفه می‌توان به نادرستی آن پی برد و ناگزیر اعجاز بیانی و تأثیری تنها گزینه برای پاسخ به این پرسش خواهد بود. اینک پرسش از چرایی ناتوانی به چیستی اعجاز بیانی و تأثیری قرآن و ریخت شناسی آن‌ها تغییر و تحلیل می‌یابد؛ پرسشی که این دفتر عهده دار پاسخ گویی به آن است.

کتاب قرآن و علم کلام تازه‌ترین اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن قدردان قراملکی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است، تلاش محقق در این تحقیق ۵۳۶ صفحه‌ای پاسخ به این سؤال اصلی است: قرآن و علم کلام چه نسبت و نقشی بر یکدیگر دارند؟ به تعبیری؛ قرآن چه نقشی بر علم کلام دارد؟ علم کلام چه تأثیری بر قرآن دارد؟

و ذیل آن پاسخ به سؤالات فرعی شامل:

نقش قرآن در تأسیس علم کلام چیست؟

نقش قرآن در ارائه منابع علم کلام و روشگان آن چیست؟

نقش قرآن در ارائه موضوع، مسائل و قواعد علم کلام و تبیین و آسیب‌شناسی آنها چیست؟

فلسفه حقوق به معنای«تأمل بیرونی انتقادی است نسبت به مجموعه قواعد کلی و الزام‌آوری که به منظور ایجاد نظم و استقرار عدالت بر قرار می‌گردد». از جمله بحث‌‌های فلسفه حقوق بحث از « مبانی و منابع حقوق » است .آنچه در این کتاب می‌‌خوانید« فلسفه حقوق در قرآن» در حوزه مبانی و منابع است. مقصود از مبنای حقوق، نیرو و منشأ الزام‌آوری است که افراد را به پذیرش یک قاعده حقوقی وامی‌دارد. قرآن کریم مبنای حقوق را اراده حکیمانه شارع می‌داند؛ بر این اساس تنها پروردگارحکیم می‌تواند برای او قواعد و مقرراتی را وضع کند.

جهان فرهنگی قرآن به عنوان گفتمانی جاودانه، الگوی تمام عیاری برا‌ی به سامان کردن ارزش‌ها و هنجارهایی است که به موازات حیات دنیوی انسان، تأمین سعادت اخروی او را نیز در نظر دارد. این الگوی برتر به دنبال بر پا ساختن یک سازه نظام‌مندی است که با منطق گفتمانی خود از عمق تا افق تمام لایه‌های فرهنگ و جامعه را تسخیر کرده و به آن شکلی آسمانی می‌دهد.

سیره تربیتی، تجلی آموزه‌های قرآن کریم در رفتار پیامبر(ص) و اهل بیت (ع) است که مسیر هدایت و رشد را با فضل و رحمت الهی طی کرده و از این‌رو، در قرآن کریم به‌عنوان الگو و اسوه معرفی شده‌اند. سیره تربیتی می‌تواند چراغی فروزان و راهنمای عملی فراروی مربیان، والدین و دیگر علاقه‌مندان به تربیت در مسیر پرفراز و نشیب آن باشد و آنان را در دستیابی به اهداف عالی خود یاری رساند. این کتاب، سیره تربیتی پیامبر(ص) واهل‌بیت(ع) ایشان را بررسی و اصول، روش‌ها، شیوه‌ها، فنون و ابعاد تربیتی نهفته در سیره آنان را در حیطه تربیت کودک، تربیت اعتقادی، عبادی، اخلاقی، اجتماعی و تربیت علمی استخراج و تبیین کرده است.