نوشتار حاضر به بررسی نهاد خانواده در تفسیر کنزالدقائق و بحر الغرائب پرداخته است. با توجه به اینکه، این تفسیر به لحاظ روش، تفسیر روایی به شمار می آید تمامی آیات مربوط به خانواده ملاحظه و ذیل آن از تفسیر کنزالدقائق روایات آن استخراج شد از مجموع بررسی های انجام شده، روایات در سه فصل، کلیات و مفاهیم، گونه شناسی روایات تفسیری و ویژگی های نهاد خانواده در تفسیر کنز الدقایق تنظیم شد که در فصل اول به کلیات مبحث و مفاهیم در تحقیق اشاره شد و در فصل دوم به گونه شناسی روایات مانند ترسیم فضای نزول، تفسیر لفظی، تفسیر معنوی، تفسیر فقهی و غیره و در فصل سوم به ویژگی های نهاد خانواده در تفسیر کنز الدقایق در سه بخش، بخشی مربوط به كاركردهای اساسی نهاد خانواده در تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب مانند ایجاد فضای آرامش بخش(بهداشت روانی)، امکان بقای نسل، سازندگی اخلاقی، سازندگی اجتماعی(تعیین نقش‏ها)، امکان ایجاد كنترل اعضا توسط یکدیگر و بخشی مربوط به قواعد رفتار در نهاد خانواده مانند حاکمیّت روحیة صبر و بردباری در زندگی، حاکمیّت روحیة عفو و گذشت، حُسن معاشرت، تلاش اعضای خانواده برای آشنایی با حقوق و وظایف خود و اِعمال آنها و بخشی مربوط به آسیب شناسی نهاد خانواده و راه¬های برون رفت آن، به آسيب‏های اعتقادی‏ خانواده مانند عدم اعتقاد به خدا، عدم اعتقاد به نبوت و امامت‏، عدم اعتقاد به زندگی پس از مرگ و بدعت‏ و آسيب‏های اخلاقی‏ خانواده مانند قطع رحم‏، مشکلات ارتباطی، مراء و جدال، تکبر، کینه و آسيب‏های حقوقی خانواده را مانند تبدیل شدن خانواده به خانوار، عدم رعایت حقوق پدر و مادر توسط فرزندان، عدم رعایت حقوق فرزندان توسط والدین، عدم رعایت حقوق زن توسط مرد عدم رعایت حقوق مرد بر زن اشاره شده است.
روش تحقیق بصورت کتابخانه ای بوده است یعنی استخراج داده ها و پردازش اطلاعات و نتیجه گیری، بر اساس مطالعه منابع صورت گرفته، که با توجه به اینکه این پژوهش در زمینه قرآن و سنت می باشد، روش نقلی - وحیانی که هدف آن دستیابی به یک نظریه و تفکر مستند به قرآن و سنت می باشد، نیز به کار گرفته شده است. البته در این پژوهش به تفسیر و تبیین آیات قرآنی در حوزه ی خانواده، بر اساس روایات اهل بیت (علیهم السلام) در تفسیر کنزالدقائق و بحرالغرائب پرداخته شده است.