استدلالهاي توحيدي درالميزان
پایان نامه حاضر توسط خانم مريم رستمي مال خليفه از طلاب سطح 3 رشته تفسیر و علوم قرآنی موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه تدوین گردیده است.
استاد راهنمای پایان نامه: حجت الاسلام و المسلمین آقای محمد مهدی گرجیان
استاد مشاور پایان نامه: حجت الاسلام و المسلمین آقای عسگری سلیمانی امیری
استاد داور پایان نامه: حجت الاسلام و المسلمین آقای عزالدین رضانژاد
دراین رساله جهت فهم توحید حقیقی به روش توصیفی-تحلیلی، ،به بیان ادلۀ علامۀ طباطبایی درتفسیرالمیزان جهت اثبات توحید قرآنی پرداخته شده است.
مفسرالمیزان ازآیات وروایات فراوانی که دلالت براطلاق صفات کمالی خداونددارند،استفاده نموده اند.وبابیان استدلال عقلی درشرح این موارد به این نتیجه میرسندکه توحیدخداوند همان توحیداطلاقی است .مهمترین استدلال قرآنی ایشان براین مسأله آیۀ «قل هو الله احد»میباشد.ایشان جهت روشن شدن استدلال به بیان تفاوت دو کلمۀ«احد»و«واحد»بابررسی ریشۀ لغوی آنهاوموارد استعمالشان می پردازندوبه این نتیجه میرسند که کلمه «احد» در مورد چیزی و کسی به کار میرود که قابل کثرت و تعدد نباشد، نه در خارج و نه در ذهن ولی کلمۀ «واحد»، بیانگر وحدتی است که ثانی و ثالث دارد، یا در خارج، یا در توهم، یادر فرض عقلی.
این دست آوردعلامه دقیق ترین نظری است که تا کنون دراین زمینه ارائه شده است.ازاین رو کلمۀ«احد»درآیۀ فوق رااینگونه معنامی کنندکه وجود خداوند متعال صرف و بسیط است و هیچ حدی، توان محدود کردن آنرا ندارد پس از هر نوع ترکیب و تجزیه در ذات، مبراست و لذا احتمال فرض ثانی نیز برای او محال است. لذاتوحیدخداوندازنوع احدی واطلاقی است نه عددی ،نوعی ،تشکیکی و....
این مفسر ، قرآن را اولین مبتکر این حقیقت میدانند و پس از آن روایات حضرت علی(ع) را تعبیری ژرف بر این معرفت ناب معرفی مینمایند.