قرآن كتاب هدايت وموضوع هدايت ،انسان است. سوره مباركه انسان به ويژه آيه نخست آن موضوعش درباره انسان است .ازآن جا كه محور اين سوره ،انسان و عمل و اخلاص و ايثار و عاقبت كار او درقيامت و نعمت هاي خوب براي نيكان است ، به سورة انسان نامگذاري شده است .براي آن كه هرانساني بتواند درمسير قرب الهي قدم بگذارد بدون شك به الگو و راهنمايي نيازمند است كه خود اين مسير راطي نموده باشد.
براین اساس انسان های کاملی همچون پیامبران الهی و به ویژه پیامبر اکرم و اهلبیت ایشان علیهم السلام که بالاترین معرفت و عشق به معبود را داشته اند، از کامل ترین مرتبه ی عبودیت الهی برخوردار بوده و زیباترین عبادات را به پیشگاه الهی به جا آورده .
لذا اولين گام درراه قرب حق، شناخت صفات و ويژگي هاي اين الگوهاست . ازجمله سوره هایی که در شان و منزلت وفضلیت اهل بیت پیامبر (علیه السلام) ایثار و اخلاص ایشان را به مسکین – یتیم و اسیر مطرح می کند در نوشتار حاضر چون ناظر به نکات اخلاقی و تربیتی سوره ی انسان با محوریت اهل بیت (علیهم السلام) می باشد به مواردی اشاره گردیده که به اختصار می توان از خصوصیات اخلاقی چون خوف از قیامت، ایثار، صبر دربرابر معصیت، یاد خدا ، تسبیح درشب و ... نام برد و به مولفه های تربیتی چون تربیت با بیان مراحل خلقت، راه هدایت، هدایت فطری و تشریعی،‌تربیت تدریجی، پاداشهای ابرار، مراحل هدف خلقت، فواید آفرینش بهشت و جهنم و... اشاره نمود و این گونه است که قرآن درمقام یک متکلم صادق خود را معرفی می نماید و آنچه می گوید حق است و خطائی درآن نیست. انسان برای اینکه بتواند به سرمنزل مقصود و سعادت ابدی برسد باید پا در راهی نهد که از هرجهت مطمئن باشد و این اطمینان خاطر هنگامی حاصل می شود که انسان به کلام خدا که ریسمان الهی است چنگ بزند، آداب آن را رعایت نماید، احکامش را جامه عمل بپوشاند و از فرامین آن اطاعت نماید،‌ آن وقت که مقام خلیفه الهی می رسد و این میسر نیست جز با عمل به نکات اخلاقی و تربیتی تمام قرآن که ما قطره ای از این دریا را درسوره ی انسان جستجو کردیم.