نهاد خانواده، هستۀ مرکزی تشکیل جامعه بشری بوده و بقای نسل و حیات اجتماع، وابسته به تشکیل خانواده و سلامت آن از آسیب‌های فرا روی آن است. پژوهش حاضر به بررسی نهاد خانواده از دیدگاه تفسیری علامه طباطبایی (ره) در المیزان که تفسیری جامع در نظر برخی صاحب‌نظران است، می‌پردازد. هدف در این پژوهش ارائۀ الگویی قرآنی برای خانواده، از دیدگاه علامه، با مراجعه و استفاده از نکات تفسیری و علمی ایشان ذیل آیات خانواده است. ضمن این پژوهش، این نتایج به دست آمد.
علامه در مبانی تشکیل خانواده معتقد به اصولی چون توحید، فطرت، کرامت، عقلانیت، تفاوت آفرینش زن و مرد، وحدت ذاتی زن و مرد و اصل اجتماعی بودن زندگی است. مودت و رحمت از اصول ذاتی موجود در مرد و زن بوده که آن‌ها را به تشکیل جامعه‌ای به نام خانواده واداشته است. از دیدگاه علامه (ره) رفع نیازهای جنسی و تولید و بقای نسل اهدافی مقدمی و واسطه‌ای جهت رسیدن به هدف نهایی، یعنی باقی ماندن ذکر خدای سبحان و حیات دینی توحید و عبادت بوده و آرامش روانی از کارکردهای آن است.
در بعد اصول رفتار تمام احکام اسلام ازجمله ازدواج را فطری دانسته و به بیان قواعد اخلاقی، مالی و حقوقی و روابط متقابل افراد خانواده پرداخته و خانواده را هستۀ مرکزی محبت در بین نسل و زیربنای جامعه می‌داند. در بعد آسیب‌شناسی خانواده به طلاق، وفات، مخالفت همسر و فرزندان با پدر و اختلاف خانوادگی پرداخته و راه برون‌رفت آن‌ها را بیان نموده و معتقد به تشریع طلاق بر اساس سنن فطری سالم است. در یک‌کلام می‌توان گفت، از دیدگاه علامه هدف نهایی از ازدواج، خدا‌محوری بوده و عقلانیت و فطرت از مبانی و اصول حاکم بر احکام اسلام و خانواده است، هرچند رنگ فطرت در دیدگاه ایشان غلبه دارد.